اصول تنفس در چی کنگ

بدن انسان سه چیز را پردازش می کند: غذا، مایعات و اکسیژن. هر چند ما از غذا و مایعات لذت بیشتری می بریم اما در واقع این اکسیژن است که مواد سوختنی بدن را تامین می کند. اکسیژن از طریق فرآیندی به نام اکسیداسیون از لحاظ شیمیایی غذا و مایعات را به انرژی تبدیل می کند. این گرمای اکسیژن است که عضلات بدن را منقبض و منبسط، سلول ها را ترمیم، اعصاب را آرام و غذا به مغز می رساند. در واقع تنفس ابزار عمده ی پاکسازی بدن به حساب می آید. مرکز تنفس از چند گروه نرون تشکیل شده که بطور دوطرفه در بصل النخاع و پل مغزی قرار گرفته اند. این مراکز به 3 مجموعه ی عمده از نرون ها تقسیم می شود. (1) یک گروه تنفسی پشتی که در ناحیه ی پشتی بصل النخاع قرار داشته و بطور عمده موجب دم می شود. (2) یک گروه  تنفس شکمی که در بخش شکمی- جانبی بصل النخاع قرار داشته و بسته به اینکه کدام نورون ها در این گروه تحریک شوند می تواند موجب بازدم یا دم شود. (3) مرکز پنوموتاکسیک که در پشت قسمت فوقانی پل مغزی واقع است و عمدتا سرعت و عمق تنفس را کنترل می کند. گروه نرون های تنفسی پشتی اساسی ترین نفش را در کنترل تنفس بر عهده دارد. نفس کشيدن يکي از مهم ترين فعاليت هايي است که بدن انجام مي دهد. هوايي که تنفس مي کنيم تنها ۲۱ درصد اکسيژن دارد بنابراين روش صحيح نفس کشيدن بسيار مهم است. با يادگيري نفس کشيدن عميق مي توانيم هر بار اکسيژن بيشتري وارد بدن کنيم. بررسي هاي متعدد نشان مي دهد پايين بودن سطح اکسيژن خون روي عملکرد مغز تأثير مي گذارد. هنگام نفس کشيدن ديافراگم و عضله شکم منبسط و هنگام بازدم ديافراگم و عضله شکم منقبض مي گردد. اين روش نفس کشيدن باعث ورود اکسيژن بيشتري شده و آزاد سازي انرژي نيز بيشتر مي شود. هنگام ورزش به طور طبيعي بدن براي تغذيه و زنده نگه داشتن عضلات خود نياز به انرژي بيشتري دارد بنابراين اگر بتوانيم اکسيژن بيشتري وارد بدن کنيم بدن مي تواند مولکول هاي تغذيه اي را بشکند و به انرژي تبديل کند. شکسته شدن مولکول هاي مغذي ترکيب شده از گلوکز و اسيدهاي چرب از طريق اکسيژن باعث توليد غني ترين شکل اکسيژن به نام آدنوزين تري فسفات (ATP) مي شود. برخی افراد به دلیل حساسیت ‌های تنفسی مجبورند از راه دهان نفس بکشند و دلیلش هم این است که مخاط بینی‌شان در این حساسیت‌ها متورم و مسیر تنفسی بینی‌شان مسدود می شود. اما تنفس از راه دهان مشکلاتی را برای افراد ایجاد می‌کند. مشکلات نفس کشیدن از راه دهان در دنیای ماشینی امروز که آلودگی هوا بیداد می‌کند و حساسیت‌های تنفسی فراوان است می تواند عوارضی مانند: خشکی دهان، افزایش پوسیدگی دندان‌ها، خشکی لب‌ها، التهاب و بیماری‌های لثه به دلیل تغییر پوشش طبیعی میکروبی دهان، بوی بد دهان و اثر سوء روی فرم فک ‌ها و صورت را همراه داشته باشد. باز ماندن مداوم دهان فشار جانبی روی فک بالا را نیز افزایش می‌دهد. همچنین اگر تنفس شدید دهانی در طول سال‌های رشد از کودکی تا زمان بلوغ ادامه داشته باشد فک بالا می‌تواند دچار تنگی یا کاهش عرض شده و سقف دهان عمیق و کام گنبدی ‌شکل ‌شود که می‌تواند روی تیغه بینی فشار بیاورد و انحراف بینی ایجاد کند. همه این عوارض مجددا تنفس دهانی را تشدید می‌کنند. نکته دیگر این که باز ماندن مداوم دهان می‌تواند موقعیت زبان و شکل فک پایین را هم تغییر دهد و صورت حالت دراز و کشیده پیدا ‌کند. از سوی دیگر فردی که دچار تنفس دهانی است برای آنکه راحت‌تر نفس بکشد سر خود را به عقب خم می‌کند و این مساله روی اندام او اثر منفی می‌گذارد. تنفس دهانی در اثر لوزه های بزرگ وجود لوزه سوم یا لوزه‌های بزرگ در سنین 7 تا 8 سالگی باعث تنفس دهانی در کودک می‌شود و همین امر در صورت تداوم با فشار منفی‌ای که در سقف دهان ایجاد می‌کند به مرور باعث کشیده‌ تر‌ شدن صورت و در نتیجه بسته ‌تر شدن قوس فک بالا می‌شود که در موارد شدیدتر به زیبایی لطمه می‌زند.

نکته:

* مواقعی که حجم کار زياد است نفس هاي عميق تر و سريع تر لازم است تا اکسيژن بيشتري وارد بدن شود.

* هنگام انجام دادن ورزش هاي سخت و سنگین مانند وزنه برداری بهتر است نفس را بيرون دهيد تا به قلب فشار نيايد.

* تاثیر بر تنفس می تواند منجر به بهتر شدن محتوای اکسیژن خون و نیز کاهش احساس نگرانی و خستگی شود. بکارگیری از الگوهای نادرست تنفسی (تنفس سطحی سینه ای در مقابل تنفس صحیح دیافراگمی-شکمی) می تواند محتوای اکسیژن و دی اکسید کربن خون را تغییر دهد. در ادامه به دو روش تنفسی می پردازیم.

1. روش تنفس جنینی (تنفس بودائی): چینی ها معتقدند که تنفس جنین در شکم مادر بدین نحو می باشد. این تکنیک تنفسی توسط افرادی که مدت زیادی چی کنگ تمرین می کنند به راحتی انجام می شود. در این روش تنفس بسیار آرام و آهسته صورت می گیرد (بدون ایجاد وقفه بین دم و بازدم). چینی ها معتقدند که وقتی بچه بدنیا می آید تنفس سالم می کند که همان تنفس شکمی است ولی به مرور زمان که بزرگ می شود نوع تنفس او تغییر کرده و حالت اصلی خود را از دست می دهد و بیشتر سطحی می شود. این تنفس سطحی باعث می شود که چی تا تان تین پایین نرود و دم و بازدم کامل صورت نگیرد و شخص نقطه ی اتکاء خود را بالاتر از کمر قرار دهد که می تواند منجر به از دست رفتن تعادل یا نداشتن تعادل و استحکام کافی گردد. از آن گذشته تنفس عمیق شکمی باعث گردش عمیق چی در کل بدن می گردد و به تندرستی و سلامتی کمک فراوان می کند. چینی ها تنفس شکمی را  تنفس بودایی می نامند. تنفس شکمی به این صورت است که هنگام دم شکم بالا می آید (گرد و بزرگ می شود) و هنگام بازدم دوباره شکم جمع می شود (برگشت به حالت اولیه و بیرون دادن هوا) و زمان دم زبان به سقف دهان، پشت دندان های جلو می چسبد و زمان بازدم زبان دوباره در حالت عادی قرار می گیرد.

2. تنفس شکمی معکوس (تنفس تائویی): در این نوع تنفس (تنفس تائویی) شکم هنگام دم به داخل کشیده می شود و هنگام بازدم به خارج می آید و تمرکز نیز روی دان تین است و نیروی چی همراه با تنفس دان تین به پایین می رود و باز می گردد. این نوع تنفس مشکل تر از تنفس شکمی معمولی است و بیشتر در بین هنرمندان رزمی اجرا می گردد. با این روش تنفسی قدرت بدنی افزایش یافته و آمادگی لازم برای مبارزه بدست می آید. برای فرو نشستن چی در دان تین لازم است تا بین دم و بازدم کمی فاصله باشد.

سی فو شایان فر- وو وی کونگ فو